czwartek, 27 czerwca 2024

Janikowo - Kormorany i Żmija zygzakowata (klimat się zmienia)

  25 czerwiec 2024 roku

Podczas przyjemnego spaceru nad brzegiem jeziora pakoskiego w Janikowie, na ścieżce w tzw. chaszczach można spotkać bardzo wiele ziół o których ludzie nie mają pojęcia ,że są można też spotkać małe smoki w postaci jaszczurek, ale dzień dzisiejszy obfitował w jeszcze jedno, a właściwie dwa fascynujące doznania -  pierwsze to było spotkanie ze żmiją zygzakowatą, choć początkowo myśleliśmy ,że to jaszczurka, ale kiedy zauważyliśmy ,że to coś jest o wiele większe i dłuższe i czmycha szybko pełzając w zarośla, postanowiłem się temu przyjrzeć  - tak to była żmija zygzakowata. Pomimo,że miałem aparat - zdjęcia nie wykonałem, bo fascynacja była większa, a i pewności musiałem nabrać,że to jest to o czym myślę. Drugim przyjemnym doznaniem było spotkanie dziwnego czarnego szadoka - okazał się nim Kormoran czarny  - opis poniżej;

Kormoran, kormoran czarny 
(Phalacrocorax carbo) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kormoranów (Phalacrocoracidae)


Długość ciała: 80-100 cm. Ptak wielkości gęsi o czarnym upierzeniu z miedzianym połyskiem na wierzchu. Dziób mocny, haczykowato zakończony. Na wiosnę ma białawe boki głowy i szyi oraz białe plamy u nasady nóg. Młode brunatne z jaśniejszym spodem ciała. Kormoran do niedawna był bardzo nielicznym ptakiem lęgowym w kraju, lecz od lat 80. XX wieku rozpoczęła się ekspansja i trwający do dzisiaj silny wzrost liczebności. Odpoczywając często suszy rozpostarte skrzydła, które namakają podczas nurkowania.




miejsca
Cały niżowy obszar kraju, najliczniejszy na północy i zachodzie kraju
siedlisko
Jeziora, stawy hodowlane i inne duże akweny, także doliny rzeczne. Kolonie zakłada zwykle na wyspach lub w lasach przylegających do wód
liczebność
Nieliczny ptak lęgowy ok. 15 000 par
gniazdo
Gniazduje kolonijnie na drzewach, bardzo rzadko na ziemi. Gniazdo z gałęzi
lęg
3-5 jasnoniebieskich jaj. Wysiadywanie ok. 28-31 dni. Młode opuszczają gniazdo po ok. 50 dniach.
pokarm
Żywi się rybami, która chwyta wytrwale nurkując
wędrówki
Wędrowny. Przylot: III, odlot: IX-XI. Coraz liczniej zimuje, głównie na Bałtyku
ochrona
Gatunek chroniony częściowo, z wyjątkiem obrębów stawów hodowlanych, wymieniony w Dyrektywie ptasiej












Żmija zygzakowata (Vipera berus) 
– dla jednych fascynująca, dla innych przerażająca.
Żmija jest jedynym jadowitym wężem w Polsce i jak wszystkie polskie gady podlega ochronie gatunkowej (obowiązuje zakaz jej umyślnego zabijania, okaleczania lub chwytania!). Zdarza się jednak, że podczas spotkania z człowiekiem, zakaz ten nie chroni jej przed zabiciem. Niestety, często mylone z nią niejadowity zaskroniec, gniewosz plamisty lub padalec też ginie. Zła sława żmii wiąże się oczywiście ze zdarzającymi się przypadkami ukąszeń, które mogą być niebezpieczne.




Żmije występują na terenie całej Polski. Lubią torfowiska, gęste zarośla, w których mogą się ukryć, schronieniem są dla nich szczeliny skalne, korzenie drzew i nory gryzoni. Można je zobaczyć na obrzeżach lasów, wygrzewające się na kamieniach, często też na ścieżce lub drodze. Żywią się drobnymi gryzoniami, zjadają też jaszczurki, pisklęta ptaków i owady. W październiku zapadają w sen zimowy, budzą się z niego w marcu. Ich okres godowy przypada w kwietniu i maju (samce toczą wówczas rytualne walki), wtedy też mamy większą szansę na spotkanie z nimi. Są jajożyworodne, młode (ok. 5 – 15 sztuk) rodzą się w sierpniu i wrześniu. Żmije odgrywają bardzo ważną rolę w ekosystemie.

Wygląd żmii

Grzbiet żmii może mieć różne zabarwienie – stalowosrebrzyste (lub szare), brązowe lub czarne – o różnym odcieniu i intensywności barw. Jej charakterystyczną cechą jest ciemny zygzak na grzbiecie, tzw. „wstęga kainowa”, chociaż nie zawsze jest on widoczny (np. u odmiany melanistycznej go nie zobaczymy).
Inne znaki szczególne: ciało zwęża się w kierunku głowy, głowa – trójkątna, sercowata, oddzielona od reszty ciała. Pionowa źrenica oka, na głowie widoczny wzór z łusek przypominający literę X, Y lub V.Żmija jest płochliwa, zwykle atakuje odruchowo, gdy nie ma możliwości ucieczki. Niesprowokowana nie powinna zaatakować, do ukąszenia dochodzi najczęściej np. podczas przypadkowego jej nadepnięcia lub próbie schwytania.

Ukąszenie przez żmiję

Ukąszenie przez żmiję i związane z tym zatrucie jadem zależy od wielu czynników. Przede wszystkim od ilości jadu wprowadzonego do organizmu w stosunku do masy ciała, stanu zdrowia, kondycji, miejsca ukąszenia i ewentualnego uczulenia na składniki jadu osoby poszkodowanej. Jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci, osób starszych i z chorobami układu krążenia, ale też dla osoby będącej pod wpływem alkoholu. Niebezpieczne mogą być ukąszenia w twarz i szyję – wówczas jad przemieszcza się bardzo szybko w krwiobiegu.
Zdrowy, dorosły człowiek powinien ukąszenie przeżyć bez większych komplikacji.
Warto zauważyć, że część ukąszeń to tzw. ukąszenia suche, bez wstrzyknięcia jadu.